> Tak sie zastanawiam, czy niektóre reguły gramatyczne, których się uczymy, nie służą tylko do zdania egzaminów i certyfikatów.
Tak właśnie jest. W nauce języka wymaga się znajomości różnych reguł gramatycznych z dużym naciskiem na klasyczny język, tzn. taki literacki, głównie w brytyjskiej wersji. Dobrze jest kiedy w szkole zwraca się uwagę na współczesną mowę, ale nie zawsze starcza czasu, a program wymaga znajomości podstaw, w tym przypadku klasyki.
Trudno oceniać czy to dobrze czy źle. Jeśli przyjęto taki model nauczania, to widocznie ma to jakąś wartość. Czasami irytuje to, że uczy się mało używanych form, ale z drugiej strony znajomość tego też jest istotna, chociażby wtedy, gdy trzeba posługiwać się bardziej formalnym językiem w piśmie.
Dialekty i odstępstwa od normy to w językach standard. Nawet polski pokazuje, że jego użytkownicy ciągle go modyfikują. Co dopiero angielski obejmujący więcej użytkowników na większym obszarze i mający dużo więcej wpływów z innych kultur. Różne zmiany w gramatyce czy leksyce będą zachodziły. Trzeba jednak znaleźć jakiś wspólny element oraz podstawy, które warto przekazać. Tak jest z wieloma językami. Włoski także ma mnóstwo popularnych dialektów — neapolitański, sycylijski, lombardzki, wenecki, a mimo to w szkole uczy się głównego toskańskiego, bo w tej różnorodności trzeba znaleźć jakiś uniwersalny punkt. Regionalne wersje można zgłębiać samemu, przede wszystkim mieszkając w danym miejscu, bo tam już używanie "oficjalnego" języka może nie wystarczać.

Co do reported speech, to fakt, że w codziennej mowie nie używa się go często i wypierany jest chociażby przez "I was like", o czym zresztą jest mowa w obu artykułach. Nawiasem mówiąc, w ogóle irytuje mnie powtarzanie słowa "like" jako przerywnik, ale to podobnie jak w Polsce ze słowem "jakby". Czy mowa zależna to przeżytek? Chyba nie aż tak bardzo. Ja bym odróżnił jednak to, co się mówi, bo to może być często mało formalne, od języka pisanego. W piśmie częściej używa się reported, bo to bardziej eleganckie i zgodne z tradycyjnymi zasadami.

NY-NY jak zwykle w sedno. Problem z uczeniem aktualnego języka polega na tym, że język praktycznie cały czas ulega zmianom, i robi to w naprawdę dużym tempie. Ciężko byłoby zatem próbować nauczania tego aktualnego języka, ponieważ w momencie uczenia mógłby on już być nieaktualny. Dlatego też warto znać ramy, według których komunikacja jest możliwa (czyli, powiedzmy, ten "język standardowy"). Aktualnego języka tak na dobrą sprawę nie da się nauczyć z książek – jedyną opcją jest przebywanie z nim codziennie.

Warto jeszcze dodać, ze angielski jest jednym z tych języków, w których forma literacka i ta mówiona często się diametralnie od siebie różnią. Chociaż może nie tyle co różnią, co w jednej formie występują konstrukcje, które nie występują w tej drugiej, a jeżeli już występują, to rzadko. Dobrym przykładem na to zjawisko jest właśnie "reported speech", której to konstrukcji chyba nigdy nie słyszałem podczas konwersacji z Amerykanami czy Anglikami (co wcale nie oznacza, że jej nie znają), za to często widziałem ją w literaturze.

Warto zatem takie konstrukcje znać, choćby dla samej ich znajomości (jak głupio by to nie brzmiało). Mogą się kiedyś przydać.

Co do "I was like" i ogólnie "like" to chyba taka wersja jest bardziej popularna w AmE, gdzie to "like" można usłyszeć kilka razy w jednej wypowiedzi. Oni tam "lajkują" cały czas ("like" jako przerywnik).